نقطه سر به سر

یکی از وظایف و هنرهای سرپرست کارگاه پیگیری دقیق و منظم پرداختی ها و مبالغ دریافتی است. به عبارت ساده تر˛ مجموعه زیر نظر خود را بررسی نماید تا بعنوان مثال مشخص گردد پرسنل به اندازه حقوق و مزایای دریافتی خود˛ بازدهی دارند یا خیر و یا بعنوان مثال دیگر˛ هزینه های مرتبط با خرید مصالح یا متریال مورد نیاز پروژه به همراه هزینه هایی از قبیل بالاسری برای حمل و غیره در صورت وضعیت چگونه به پیمانکار پرداخت می گردد و در مورد سایر هزینه ها و دریافتی ها˛ مقایسه و بالانس صورت پذیرد.

حال که مجموع هزینه های پرداختی و مبالغ دریافتی از منبع درآمد (مانند صورت وضعیت) مقایسه گردید˛ مشخص می شود پروژه در حال سوددهی یا ضرر دهی است. چنانچه مجموع هزینه ها و مجموع درآمدها˛ بالانس گردد اصطلاحا سر به سر گفته می شود.

بنابراین جهت موفقیت در یک پروژه˛ ابتدا سرپرست کارگاه می بایست از ناحیه ضررده به سمت نقطه سر به سر حرکت نموده و سپس با مدیریت˛ به سم ناحیه سود ده حرکت نماید. جهت نیل به این هدف مهم لازم است سرپرست کارگاه در ابتدای امر˛ آگاهی دقیقی از جزئیات هزینه ها داشته باشد و کلیه منابع درآمد را شناسایی نماید.

نکته:

یکی از استفاده های مهم از نقطه سر به سر این است که با استفاده از آن می توان حداقل احجام کاری ماهانه یک عملیات خاص را به دست آورد به طوری که ضرر ده نباشد. یعنی با تقسیم هزینه نقطه سر به سر بر هزینه واحد شاخص کار˛ حداقل میزان انجام عملیات در یک ماه به دست می آید.

به عنوان مثال از حاصل تقسیم هزینه در نقطه سر به سر نسبت به هزینه یک متر کابل کشی˛ متراژ سر به سر کابل کشی ماهانه حاصل خواهد شد و یا چنانچه هزینه در نقطه سر به سر به هزینه تولید یک متر مکعب بتن تقسیم گردد حجم بتن ریزی سر به سر ماهانه به دست می آید.

نکته:

هزینه های مرتبط با نقطه سر به سر˛ به دو دسته هزینه های مستقیم (متغیر) و هزینه های غیر مستقیم (ثابت) تقسیم می گردد:

• هزینه های مستقیم (متغیر): کلیه هزینه های مرتبط با نیروی انسانی˛ ماشین آلات˛ مصالح و حمل و نقل را شامل می شود.
• هزینه های غیر مستقیم (ثابت): هزینه های مرتبط با بالاسری و هزینه های تجهیز و برچیدن کارگاه را شامل می شود. بالاسری نیز هزینه هایی از قبیل حقوق پرسنل˛ بیمه˛ سنوات˛ مالیات حقوق پرسنل˛ ایاب و ذهاب˛ اجاره مسکن˛ غذا و تجهیزات اداری را شامل می شود.
• هزینه نقطه سر به سر طبق فرمول زیر به دست می آید:

با دقت در رابطه فوق˛ جهت کاهش هزینه نقطه سر به سر˛ می توان این اقدامات را انجام داد:

• کاهش هزینه های ثابت

یکی از اقدامات در راستای کاهش هزینه ثابت بطور مثال کاهش هزینه های تجهیز کارگاه˛ کاهش کیفیت غذا و استفاده از پرسنل در چند نقطه از پروژه می باشد.

• افزایش درآمد

در مورد افزایش درآمد˛ بطور مثال می توان به افزایش تعداد قیمت جدیدها اشاره نمود.

• کاهش هزینه های متغیر

از اقدامات قابل انجام در کاهش هزینه های متغیر˛ کاهش حقوق یا تعدیل نیرو می باشدکه بعضا از سوی شرکت ها انجام می پذیرد. همچنین در مورد خرید مصالح و متریال˛ سرپرست کارگاه می تواند منابع محلی را شناسایی و به تایید مشاور کارفرما برساند و خرید از آنها را که باعث کاهش هزینه می گردد را در دستور کار خود قرار دهد.

نکته:

با ساده کردن کسر مذکور رابطه ذیل حاصل می گردد:

با دقت در رابطه فوق می توان دریافت:

• با در نظر گرفتن سکیان بودن درآمد و هزینه در نقطه سر به سر˛ رابطه به این صورت ساده خواهد شد:

هزینه در نقطه سر به سر= هزینه متغیر + هزینه ثابت

• در این رابطه هرچند جابجایی هزینه های ثابت و متغیر˛ تاثیری در روابط ریاضی ندارد و از نظر جبری بلامانع است˛ ولی از نظر برداری و مفهومی نمی توان جای آنها را در رابطه عوض کرد زیر این هزینه متغیر است که باعث درآمد می شود و در نمودار شیب دارد ولی هزینه ثابت شیب ندارد.

نکته: از دیگر عوامل مهم و تاثیرگذار در حرکت از ناحیه ضرر ده به سمت ناحیه سود ده˛ آشنایی با آنالیز دستمزد نیروی انسانی است که می بایست سرپرست کارگاه˛ با علم به آن و همچنین آگاهی از حجم و پراکندگی کار˛ نسبت به افزایش نیرو یا اعطای اضافه کاری و حق شیفت به پرسنل قبلی حالت بهینه را انتخاب نماید. در ذیل آیتم های تاثیرگذار در آنالیز دستمزد نیروی انسانی تشریح گردیده است:

نکته:

با دقت در آنالیز˛ مشاهده می گردد که استفاده از ۳ کارگر بهتر و به صرفه تر از ۲ کارگر است زیرا حق شیفت حذف و اضافه کاری کمتر یا حذف می گردد در نتیجه هزینه کاهش می یابد و علاوه بر آن کیفیت انجام کار با ۳ کارگر بیشتر از ۲ کارگر است.

از دیگر اقدامات مهم در راستای کاهش هزینه ها˛ می توان به استفاده از پیمانکاران جزء به جای افزایش پرسنل پرداخت که در این مورد نیز لازم است تمام جوانب بررسی گردد.